رها؛ فیلمی خوب اما معیوب

رها (حسام فرهمند)
فیلم اجتماعی رها که به معضلات جوانان در جامعه می‌پردازد؛ خانواده چهار نفره‌ای از قشر متوسط که مشکلاتشان آن‌ها را به طبقات فرودست نزدیک کرده را روایت می‌کند.
* داستان کشمکش و کشش نسبتا خوبی دارد؛ اما روابط علی و معلولی اشکال دارد؛ منطق فیلم ایراد دارد؛ خیلی از اتفاقات منطق درستی ندارد و اصلا کارگردان توجیهی برای مخاطب ندارد؛ به‌یک‌باره رها تصمیم می‌گیرد برود آن رسید تعمیر لپ‌تاپ را بردارد؛ چون سهیل آن دختر پولدار را خفت کرده و زده رفته تو کما! یعنی هدف فیلم معلوم نیست دقیقا؛ نمایش کلکسیون بدبختی و بدبیاری و بیچارگی و …؛ یعنی دوست پولدار رها نمی‌توانست به او پول قرض بدهد که این سلسله بدبختی‌ها پشت سر هم اتفاق بیفتد!
* تم رنگ‌های سرد و خاکستری در فیلم، بدبختی و ناامیدی را القا می‌کند؛ ازطرفی خانه به هم ریخته، پر از خرت و پرت، بیانگر آشفتگی زندگی توحید (شهاب حسینی) و درون آشفته‌تر اوست که مدتی است سامان زندگی از دستش خارج شده است و خود را مشغول می‌کند تا به مشکلات زندگی فکر نکند.‌
تحقیر پدر هر چند هم مسبب و مقصر مشکلات و بدبختی‌ها باشد، روی پرده سینما و برای مخاطب خوشایند نیست؛ متاسفانه چندسالی است که در فیلم‌ها با این مسئله مواجهیم که شخصیت پدر به بهانه‌های مختلف تحقیر و خرد می‌شود.
تحقیر قشر ضعیف توسط قشر پولدار و مرفه؛ دوست رها در صحنه‌ای که لباس‌های دست دوم خودشان را برای آن‌ها آورده که مادر به‌شدت از این قضیه ناراحت می‌شود و احساس می‌کند که تحقیر شدند؛
منطقی نیست که رها این قدر خریت کند؛ حتی نشانه‌ای از این که رها بخواهد یک‌دفعه کاری انجام بدهد در فیلم ارائه نمی شود؛ رها که همیشه پدرش را ساده و بی‌عرضه می‌دانست، حالا خودش دچار حماقت شده است!
سهیل، برادر رها چرا نمی‌رود کار کند و زحمت بکشد تا بتواند به خواهرش کمک کند؛ خیلی راحت متوسل به خفت‌گیری و دزدی و قتل می‌شود؟ حرکت سهیل و حرکت رها، هیچ منطقی در داستان ندارد؛ روابط علی و معلولی فیلم به‌شدت اشکال دارد.
فیلم رها در زمره آثار ناتورالیستی قرار می‌گیرد که جبر وراثت، جبر محیط و جبر جامعه را در خانواده توحید به‌تصویر می‌کشد. دختر و پسری که می‌توانستند جای آن بچه پولدارها باشند، اما در چنین خانواده‌ای که پدرشان بیکار شده است، دنبال جمع‌کردن خنزر پنزر است و خانواده او در مضیقه مالی هستند…
اما به بازی متفاوت شهاب حسینی باید اشاره کنیم که مثل تمام نقش‌های ماندگار و خاص او، یک کاراکتری که دچار شوک روانی شده را ارائه می‌دهد و مدام درتلاش است تا قطار زندگی‌اش را به ریل برگرداند.
فیلم رها مانند فیلم‌های اجتماعی دیگر که صرفا همه کس و همه چیز را مقصر مشکلات می‌داند در جامعه ایرانی و به ورطه سیاه‌نمایی می‌افتد، نیست؛ پیگری قانون را تاحد زیادی منصفانه و معقول نشان می‌دهد.

نگارنده: فاطمه خادمی